تمام هنرهای ملی جهان در یک ویترین
تمام هنرهای ملی جهان در یک ویترین
روژانپرس: پژوهشگر هنرهای سنتی ایده تشکیل را برای شناساندن هرچه بیشتر ریشههای هنر ایرانزمین به جهانیان، تعامل هنرمندان ایرانی با هنرمندان دنیا و همچنین شرکت در رقابتهای بینالمللی مطرح کرد.
استاد «محمدعلی ودود» اعتقاد دارد که باید از تجربیات گذشتگان برای ساختن آیندهای بهتر استفاده کرد. در واقع با دستاوردهای فردی هنرمندان میشود کنفدراسیونی بینالمللی برای هنرهای ملی تمام فرهنگها در هر کجای این کره خاکی ایجاد کرد که این آرزوی هر هنرمند و هنر دوستی است.
وی میگوید: هنرهای ایرانی احتیاج به فدراسیون ملی دارد، چون هنر چیزی از ورزش کم ندارد و هنرمندان اگر بدانند فدراسیون ملی هنر وجود دارد، خود را برای رقابتهای بینالمللی آماده میکنند.
وی امیدوار است این پیشنهاد رنج سالها تلاش پیشکسوتان عرصه هنر را به بار بنشاند و بتواند هنر اصیل ایرانی را در همه زمینهها در عرصه جهانی متجلی سازد.
به بهانه طرح ایدهی کنفدراسیون جهانی هنرهای ملی، خبرنگار روژان با این استاد صنایعدستی گفتگویی انجام داده که اکنون پیش روی شماست؛ اما قبل از آن با جایگاه جهانی استاد «محمدعلی ودود» و آثار فاخر این هنرمند شهیر در موزهها که بانی ایدهی تشکیل کنفدراسیون جهانی هنرهای ملی است آشنا شوید:
– درجه یک هنری
– نشان عالی دست خلاق
– عضویت کنسرسیوم جهانی طراحان
– عضو شورای بین المللی صنایع خلاق
– عضو انجمن بین المللی ارائه دهندگان خدمات
– عضو انجمن بین المللی تولید کنندگان محصول
– عضو انجمن تجاری بینالمللی
– مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره انستیتو هنرهای چوبی ودود (موسسه چند منظوره)
– عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران
– برگزیده سه دوره رویداد بین المللی A`Design award در سالهای 2019 – 2020 – 2021
– نامزد جایزه luxembourg art prize (جایزه هنر لوکزامبورگ)
آثار موجود در موزهها:
– گنجینه پژوهشکده هنرهای سنتی، سازمان میراث فرهنگی
– موزه هنرهای شیعی اردبیل
– موزه دانشگاه هنرهای اسلامی تبریز
– موزه Mood Como کشور ایتالیا
– نشان عالی دست خلاق
– عضویت کنسرسیوم جهانی طراحان
– عضو شورای بین المللی صنایع خلاق
– عضو انجمن بین المللی ارائه دهندگان خدمات
– عضو انجمن بین المللی تولید کنندگان محصول
– عضو انجمن تجاری بینالمللی
– مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره انستیتو هنرهای چوبی ودود (موسسه چند منظوره)
– عضو اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران
– برگزیده سه دوره رویداد بین المللی A`Design award در سالهای 2019 – 2020 – 2021
– نامزد جایزه luxembourg art prize (جایزه هنر لوکزامبورگ)
آثار موجود در موزهها:
– گنجینه پژوهشکده هنرهای سنتی، سازمان میراث فرهنگی
– موزه هنرهای شیعی اردبیل
– موزه دانشگاه هنرهای اسلامی تبریز
– موزه Mood Como کشور ایتالیا
و اما گفتگوی ما با این هنرمند چیرهدست:
* ایده اولیه کنفدراسیون هنرهای ملی چگونه شکل گرفت؟
– در سالهای فعالیت شخصی در زمینه هنرهای سنتی بارها شاهد شوق وافر علاقهمندان و پس از مدتی افت انرژی و بیانگیزگی آنان در اثر عوامل محیطی بودهام؛ چرا که جامعه برنامهای برای شایستگیها و کمالات کسب شده توسط فرزندان خود ندارد!
ساده است، یک جوان سالها تلاش میکند و تخصص و توانمندی کسب میکند اما وقتی که به سطح بازدهی میرسد متوجه میشود که محلی برای استفاده و مفید بودنش پیشبینی نشده است. این پدیده که به نوعی کُلَپس انگیزشی مخرب است منشا بسیاری از مشکلات فرهنگی و اقتصادی خصوصا در جامعه فعالان هنرهای سنتی است.
سالها با این موضوع مواجه و به تحلیل و تفکر در پیرامون چیستی و چرایی آن پرداختم.
نتیجهای که به آن رسیدم این بود: ما نمیتوانیم مشکلاتمان را از سطح فکری که آن مشکلات را به وجود آورده حل بکنیم! نیاز داریم به سطح بالاتری از نظر فکری کوچ کنیم و از آن موضع به حل مشکلات بپردازیم؛ این شد که دریافتم بهترین راه برای برون رفت از کاستیها و مشکلات فعلی پل زدن به آینده و ساخت زیرساختهای تعامل سالم بینالمللی است؛ آن هم در زمینهای که ذاتا در آن میراثدار بخش قابل توجهی از داشتههای بشری هستیم.
«هنرهای سنتی» زمینهای است که ایران به صورت ذاتی میتواند در زمینه آن مدعی باشد و ادعای آن بلامنازع و پذیرفتنی باشد؛ بنابراین دلایل نیاز به ایجاد کانون متمرکزی برای اجتماع پتانسیل موجود در کشور و جلب توجه کشورهای دیگر به این کانون پدیدار شد که با عنایت به تجربیات و موفقیت زمینههایی مانند اقتصاد و ورزش در قالب تشکیل فدراسیون، ایده
شکلگیری فدراسیون هنرهای ملی و سپس کنفدراسیون جهانی متولد شد.
چنین نهادی میتواند تاثیر قابل توجهی در ایجاد انگیزه و جلب مشارکت آحاد جامعه را به دنبال داشته باشد و هنرهای ملی را تبدیل به یک عرصه جالب توجه برای فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کند.
* تشکیل کنفدراسیون هنرهای ملی چه سود و منفعتی برای کشور دارد؟
– جداً عرض میکنم که پاسخ این سوال میتواند به درازای یک رساله مفصل باشد! اما در پاسخی اجمالی میتوانم دامنه منفعت این پروژه را در عناوین زیر خلاصه کنم:
۱- بعد اقتصادی؛
انسجام فعالیتهای جامعه هنرهای سنتی در قالب فدراسیون میتواند به شکلگیری شبکههای مویرگی، شاهرگی، و در ادامه بنکداری محصولات منطبق با نیاز بازار منجر شود که در این صورت کالاها و محصولات تولید شده قابلیت و اندازه صادرات کانتینری را پیدا کرده و مورد توجه تجار و سرمایهگذاران کلان اقتصادی قرار بگیرد.
مضاف براین نهادی با اندازه و قواره فدراسیون به نوعی عرصه و ویترین چشمگیری برای دیده شدن محصولات و فعالیتهای این حوزه خواهد بود.
۲- بعد اجتماعی؛
مسلما نوجوانان و جوانان همواره به دنبال الگوهای جذاب و موفق هستند تا آینده خود را در وضعیت و دست آوردهای این الگوها جستجو کنند، فعالیت هدفمند و منسجم فدراسیون شبکهای از مسیرهای قابل دسترس برای تمام علاقمندان از روستا تا شهرها، کلان شهرها، کشورها و عرصه بینالملل ایجاد میکند و چنین ساختاری میتواند در مدت چند سال حوزه هنرهای سنتی را به یکی از مهمترین عرصههای جذب پتانسیلهای اجتماعی بدل نموده و نشاط و انگیزه، همچنین آیندهای روشن را برای قشر جوان ایجاد کند.
۳- بعد فرهنگی؛
پر واضح است که جامعه امروز ما با پدیده «کوچ هویتی» مواجه است!
هزینههای عمومی جوانان ما بر عهده کشور است اما آنها آرزوها و افق رویاهای خود را در کشورهای دیگر جستجو میکنند. چرا که کشورهای دیگر به خوبی ارزشها و ملاکهای شایستگی را ایجاد و با پرستیژی بالا در سطح جهانی عرضه میکنند.
فعالیت فدراسیون و ایجاد ارزشهای مبتنی بر اصالت و زیبایی افتخار میتواند موجی از پدیدههای ارزشی را در قالب یک فرهنگ پویا و همهپذیر برای جامعه به ارمغان بیاورد.
۴- بعد دیپلماتیک:
ایجاد یک نهاد بینالمللی که بتواند استقبال و اقبال کشورهای منطقه که دارای ریشههای مشترک فرهنگی هستند را جلب و سپس سایر کشورهای جهان را همراه نماید، در حوزه قدرت نرم میتواند جایگاهی قابل احترام و ارجمند را در حوزه روابط بینالملل بوجود آورد و در معادلات بینالمللی به عنوان یک برگ برنده محل استفاده قرار گیرد.
۵- بعد سیاسی:
مطالبه هر ملتی از سیاست گذاران و زمامداران امور کشور این است که مدبرانه برای بهبود کیفیت زندگی مردم ابتکار عمل داشته و برنامههای عامالمنفعه را اجرایی نمایند، افتخار تحقق چنین پروژهای میتواند در زمان زمامداری مسولان موجب تعلق خاطر مردم و مقبولیت عملکرد مسئولین را فراهم کند برگی زرین در کارنامه سیاستگذاران کلان کشور باشد.
6- بعد امنیتی:
امنیت ملی هر کشور در تامین و سلامت سه حوزه اقتصاد، فرهنگ و هویت جامعه است.
تشکیل کنفدراسیون میتواند تاثیر بسزایی در توجیه رشد رشتههای متنوع هنرهای سنتی و صنایع دستی بگذارد و با توجه به شاکله این حوزه در قالب مشاغل خانگی منجر به فعالیت اقتصادی خانوادهها و حفظ ارزشهای فرهنگی و هویتی جامعه خواهد شد.
7- بعد تاریخی:
شکلگیری فدراسیون ملی و سپس کنفدراسیون جهانی هنرهای ملی بیشک رخدادی قابل توجه در تاریخ هنر و تاریخ تمدن خواهد بود چراکه این تشکل بینالمللی چیزی به مثابه رویداد المپیک ورزشی است که بانی آن تمدن یونان است.
در کتاب تاریخ تمدن، ایران را بانی شکلگیری گستردهترین رویداد بین المللی هنرهای ملی خواهند دانست و این دست آورد به نام ایران ثبت خواهد شد.
* ساز و کار عضویت استانها و مشارکت اساتید و هنرمندان به چه صورت است؟
– باید به این نکته اشاره کنم که هنرهای ملی یک روند چند هزار ساله است که همپای تمدن بشر سابقه دارد. فدراسیون را باید تشکلی تصور کنیم که سر راه و در مسیر طبیعی هنرهای ملی قرار نخواهد گرفت بلکه این تشکل بناست در کنار جریان اصلی هنرهای ملی که به صورت خود جوش پیش میرود قرار گرفته و با ایجاد دستورالعملهای مبتنی بر منطق فنی استانداردسازی و فرصتهایی را تعریف و به وجود بیاورد.
فرد فرد فعالان میتوانند با رعایت دستورالعملها و در صورت رسیدن به سطح استاندارد تعریف شده در فعالیتهای فدراسیون شرکت کرده و از فرصتهای ایجاد شده بهرمند گردند.
در واقع برنامه این است که کمیتههای شهری و استانی برای رشتههای استاندارد شده تشکیل و فدراسیون از این کمیتهها عضوگیری نماید.
این مورد را هم عرض کنم که پس از تدوین دستورالعملهای استانداردسازی رشتهها و کمیتهها میتوانند رشتههای محلی خود را به نام منطقه ثبت و در صورت تطبیق با استانداردهای فدراسیون، رشتههای پیشنهادی به صورت رسمی در جدول رشتههای رقابتی و موضوع فعالیت فدراسیون قرار خواهد گرفت.
* چه رشتههایی میتوانند وارد کنفدراسیون شوند؟
اجازه میخواهم که با رشته کشتی مقایسه کنم؛ در قومیتهای مختلف در سراسر جهان شیوههایی برای کشتی گرفتن وجود دارد که اکثرا بر پایه قدرت بدنی و برتری فیزیکی بنا نهاده شده و هر کس زور بیشتری دارد پیروز میشود. مثلا کشتی چوخه خراسان. اما تنها دو شیوه کشتی گرفتن موفق شدند خود را با پروتکلهای کمیته جهانی المپیک تطبیق دهند و در فهرست رشتههای المپیکی ثبت شوند. شیوه کشتی آزاد و شیوه کشتی فرنگی که علاوه بر آمادگی جسمی بر پایه تفکر و فن پیش میروند.
رویکرد کنفدراسیون هنرهای ملی هم نزدیک به همین سیاست تجربه شده در حوزه ورزش است.
در کمیتههای علمی و فنی کنفدراسیون با رویکرد ارتقاء کیفیت محصولات، استانداردهایی تدوین و ارائه خواهد شد که هر رشتهای چنانجه بتواند مختصات شیوههای طراحی، اجرا و روند تولید خود را تطبیق دهد به عنوان زمینههای رقابتی کنفدراسیون به فهرست رشتههای المپیادی هنرهای ملی اضافه میشود.
سطح فعالیت و گستره کنفدراسیون تا کجاست و چه افقی را مد نظر دارد؟
– رسیدن به تشکل «کنفدراسیون جهانی هنرهای ملی» نیاز به دو رویکرد داخلی وخارجی دارد.
بطور کل بنا داریم این پروژه را با تشکیل کمیته هنرهای ملی در اتاق ایران آغاز کنیم و پس از آمادهسازی زیرساختهای قانونی و حقوقی از تجمیع و عضوگیری انجمنهای مختلف مرتبط با هنرهای سنتی، فدراسیون هنرهای ملی را به عنوان یک نهاد مدنی با اساسنامه مستقل تشکیل دهیم.
فعالیت و دستآوردهای فدراسیون هنرهای ملی زمینه را برای دعوت از کشورهای منطقه خصوصا اعضای eco که ریشههای مشترک فرهنگی در هنرهای سنتی داریم فراهم خواهد کرد و طبیعتا با عضوگیری از این کشورها «کنفدراسیون جهانی هنرهای ملی» تشکیل و فعالیت و رویدادهای بینالمللی آن میتواند موجب جذب و عضویت کشورهای سایر قارهها باشد.
* آیا در فعالیتهای کنفدراسیون نمایشگاهها و رویدادهایی در نظر گرفته شده است؟
– بخش اعضم فعالیت «کنفدراسیون هنرهای ملی» در زمینه استانداردسازی رشتههای هنرهای سنتی به جهت قابل سنجش بودن و ارتقاء سطح از طریق رقابت است. بنابراین برگزاری المپیاد کشوری و جهانی هنرهای ملی مهمترین فعالیت کنفدراسیون خواهد بود. که این خود دامنه وسیعی از تکالیف در زمینه تولید محتوای آموزشی، طرح درس، ایجاد رنکینگ جهانی، و موارد متنوع دیگری را به دنبال خواهد داشت.
ما نمیتوانیم مشکلاتمان را از سطح فکری که آن مشکلات را به وجود آورده حل بکنیم! نیاز داریم به سطح بالاتری از نظر فکری کوچ کنیم و از آن موضع به حل مشکلات بپردازیم؛ این شد که دریافتم بهترین راه برای برون رفت از کاستیها و مشکلات فعلی پل زدن به آینده و ساخت زیرساختهای تعامل سالم بینالمللی است؛ آن هم در زمینهای که ذاتا در آن میراثدار بخش قابل توجهی از داشتههای بشری هستیم.
* چه کسانی میتوانند عضو کنفدراسیون شوند؟
– افراد حقیقی مشروط به داشتن سابقه فعالیت تایید شده از سوی نهادهای معتبر میتوانند عضو انجمن هنرهای ملی هر کشور شوند. انجمنها میتوانند عضو فدراسیونهای ملی هر کشور شوند و فدراسیونهای ملی کشورها، اعضای کنفدراسیون جهانی هنرهای ملی را تشکیل خواهند داد. فدراسیونهای ملی کمیتههای استانی خواهند داشت و کمیتههای استانی، کمیتههای شهری را تشکیل و هدایت خواهند کرد. علاقمندان میتوانند از طریق عضویت در کمیتههای شهر محل سکونت وارد چرخه شوند.
هر یک از این تیمها ماموریت برگزاری المپیادهای شهری و استانی را جهت تشکیل تیم شهر و تیم استان به عهده دارند و در ادامه تیمهای استانی با شرکت در المپیاد ملی هنرهای سنتی که توسط فدراسیونهای ملی برگزار خواهد شد برای رقابت و عضویت در تیمهای ملی هنرهای سنتی هر کشور به رقابت خواهند پرداخت.
تیمهای ملی هنرهای سنتی هر کشور برای شرکت در المپیاد جهانی هنرهای ملی که توسط کنفدراسیون در سطح بینالمللی و به میزبانی ادواری کشورهای داوطلب برگزار خواهد شد تشکیل میشوند.
* شاکله قانونی کنفدراسیون برای پیشبرد اهداف به چه شکل است؛ آیا هیئت امنایی خواهد بود یا هیئت مدیرهای که بهصورت ادواری منتخب میشوند؟
در این خصوص در حال امکانسنجی و بررسی ظرفیتهای قانوتی هستیم و خوشبختانه با عنایت جناب آقای دکتر «علی اکبر عبدالملکی» ریاست محترم کمسیون گردشگری اتاق ایران که توجه خاص به این موضوع دارند امیدواریم به بهترین قالب برای پیشبرد اهداف برسیم.
در کل هدایت کنفدراسیون، فدراسیون و انجمن هنرهای ملی بر پایه نقشه راه بلندمدت و بصورت هیئت رئیسه ادواری خواهد بود.
* نقش اتاق بازرگانی ایران در تحقق و شکلگیری این پروژه ملی و بین المللی چیست؟
– «اتاق بازرگانی ایران به عنوان یک نهاد قدرتمند اجتماعی ظرفیتهای بسیار خوبی به جهت بسترسازی اولیه این پروژه دارد. خصوصا کمسیون گردشگری و کسب و کارهای وابسته که ذاتا در این خصوص جایگاه متولی دارد.
اتاق ایران به عنوان تشکل بخش خصوصی چابکترین نهاد فعال کشور است که میتواند پشتیبانی لازم را چه در حوزه داخلی چه در بخش بینالملل برای این پروژه فراهم آورد.
* در صورت عدم استقبال اتاق ایران از این طرح، برنامه اجرایی دیگری دارید؟
– به شخصه خود را یک سرباز فرهنگی میدانم و به قول سربازان دوران جنگ، «ما مامور به تکلیف هستیم نه نتیجه!»
البته که به همراه دوستانی که به این طرح هویت و شاکله قابل مشاهده دادند تمام تلاش خودمان را خواهیم کرد تا این مهم را به یک مطالبه عمومی برای بهبود وضعیت جامعه هنرهای ملی تبدیل کنیم و امیدوارم به زودی نهادهایی که در این خصوص وظیفه و تکلیف تعریف شده قانونی دارند متوجه و همراه شوند تا این هدف سازنده به یک دستآورد محقق شده تبدیل شود.
در صورت عدم استقبال اتاق بازرگانی بستر بعدی وزارت میراث فرهنگی خواهد بود که باید طرح را آنجا مطرح کنیم. تا خدا چه خواهد.
* سخن آخر
-در پایان اجازه میخواهم مراتب قدردانی عمیق خود را از تیم تدوینکننده و اتاق فکر کمیته موقت هنرهای ملی، خانمها:
سرکار خانم شادی حبیب
سرکار خانم صدیقه حیدریان بروجنی
سرکار خانم فهیمه درودی
و آقایان:
جناب روزبه بهزادیان
جناب علی کوردلر
جناب مجتبی دادار
جناب ساجد افشارپور
و تمامی دوستانی که صمیمانه به پیشبرد این مهم کمک میکنند و بنده به نمایندگی از ایشان این توضیحات را در خصوص مختصات و دستاوردها ارائه دادم، قدردانی کنم.
با آرزوی جهانی بهتر برای همه از خداوند برای همگی برکت میطلبیم.
گفتوگو از هژیر الله مرادی
منبع: روزنامه روژان شماره 633
تمام هنرهای ملی جهان در یک ویترین بیشتر بخوانید »
به نقل از خبرگزاری ایسنا، مراسم گرامیداشت روز جهانی صنایعدستی و تجلیل از پیشکسوتان صنایعدستی و فرش و همچنین پاسداران سلامت با حضور علیرضا اسماعیلی (سرپرست فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی)، سید محمودرضا آقامیری (رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران)، عباس مقتدایی (نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی)، بهمن نامورمطلق (سرپرست دانشگاه هنرهای اسلامیـایرانی استاد فرشچیان)، حسن بلخاری (رئیس گروه تخصصی هنرهای سنتی و صنایعدستی فرهنگستان هنر)، حبیبالله صادقی (رئیس گروه تخصصی هنرهای تجسمی فرهنگستان هنر) و هنرمندان حوزه صنایعدستی و مدیران فرهنگستان هنر، عصر روز یکشنبه (۲۵ خردادماه) در تالار ایرانِ فرهنگستان هنر برگزار شد.
هنرهای صناعی ریشه در فرهنگ غنی و پربار ایران دارد
در ابتدای این مراسم علیرضا اسماعیلی، سرپرست فرهنگستان هنر ضمن گرامیداشت روز جهانی صنایعدستی و تبریک به هنرمندان این عرصه، اظهار کرد: بخش قابل ملاحظهای از آنچه امروزه در جهان به نام هنر ایرانی مایه فخر و مباهات ماست، حاصل ذوق زیباییشناسی و خلاقیت هنری هنرمندان هنرهای صناعی است که ریشه در فرهنگ غنی و پربار ما دارد و تجلیبخش هویت ایرانیـاسلامی ما است.
او به اهمیت و جایگاه این هنر در کشور اشاره کرد و گفت: تنوع و گستردگی هنرهای صناعی در کشور ما و نیز حضور چشمگیر زنان در این هنر نشان از اهمیت ویژه هنرهای صناعی دارد. در بخش اقتصاد نیز اشتغالزا بودن این هنر، با حداقل سرمایه و سهولت در ایجاد مراکز صنایع دستی، بهویژه در سال جهش تولید حائز اهمیت است.
سرپرست فرهنگستان هنر به اشاعه فرهنگ و هنر کشور از طریق صنایعدستی کشور اشاره و خاطرنشان کرد: اگر ما در صنعتمان به دلایلی گوناگون نتوانستیم فرهنگمان را با صنعت همراه کنیم، در حوزه صنایعدستی هر آنچه تولید و صادر میکنیم مثل این است که فرهنگ پربار و چندهزارساله خود را اشاعه میدهیم.
اسماعیلی با اشاره به آثار هنری و صنایع دستی کشور که در اقصینقاط جهان وجود دارد، گفت: امروزه گنجینهای ارزشمند از صنایع دستی ما زینتبخش موزههای داخل و خارج کشور است و این هنر، مهمترین سفیر فرهنگی ما است. اشیایی که در درون این موزهها است میتواند الهامبخش هنرمندان ما در حوزه صنایعدستی باشد؛ بهویژه برای هنرمندان جوان این حوزه. ما نیز در این فرهنگستان مجموعههای ارزشمندی از این گنجینه غنی را در قالب کتابهای «شاهکارهای هنر ایران در لهستان» و «شاهکارهای هنر ایرانِ عصر قاجار در مجموعههای مجارستان» منتشر کردهایم.
اسماعیلی در همین زمینه ادامه داد: نظر به اهمیت هنرهای سنتی و صنایع دستی، فرهنگستان هنر همواره به هنرهای این حوزه اهتمامی ویژه ورزیده و یکی از گروههای تخصصی فرهنگستان هنر، گروه هنرهای سنتی و صنایع دستی است که پیشنهاد تاسیس دانشگاه هنرهای اسلامیـایرانیِ استاد فرشچیان نیز یکی از پیشنهادهای این گروه بوده است.
سرپرست فرهنگستان هنر یادآور شد: در گذشته این فرهنگستان علاوه بر نشر آثاری ارزشمند در حوزه هنرهای صناعی، بهصورت ویژه برنامههایی در قالب همایشهای «گنجینههای ازیادرفته هنر ایران» و «هنر و فرهنگ عشایر» برگزار کرده که ماحصل آنها چاپ آثاری ارزشمند در حوزه هنرهای در حال فراموشی بوده است.
او سپس به برنامههایی که فرهنگستان هنر پیش رو دارد و در حال انجام آن است اشاره کرد و گفت: در روز جهانی صنایعدستی نیز گروه هنرهای سنتی و صنایعدستی فرهنگستان هنر فراخوان همایشی با عنوان «فرش، سنت، هنر» را که رویدادی است در سه حوزه پژوهشی و نمایشگاهی و فیلمهای مستند، ارائه کرد که انشاءالله با همکاری و همراهی هنرمندان و پژوهشگران این حوزه، نتایجی پربار خواهد داشت.
اسماعیلی در پایان سخنان خود اظهار کرد: ما امروز خوشحالیم که بر اساس وظایف اساسنامهایمان، از هنرمندان این حوزه تجلیل میکنیم و نیز خشنودیم که از جامعه پزشکی و ایثارگران سلامت جامعه که جانشان را در طبق اخلاص گذاشتهاند، تشکر و قدردانی میکنیم.
صنایع دستی هویت تاریخ انسان است
در ادامه حسن بلخاری، رئیس گروه تخصصی هنرهای سنتی و صنایعدستی فرهنگستان هنر اظهار کرد: حضور انسان در صنایع دستی، حضوری ذاتی و جوهری است و او در این صنعت به ظهور میرسد. امروزه کلمه «صنایع» بهتنهایی معنایی جدا دارد، اما وقتی در کنار آن واژه «دستی» میآید، معنای آن متفاوت میشود و صنایعدستی را باید از لحاظ نظری جداگانه بررسی کرد.
بلخاری به تشریح بیشتر این معانی و کاربرد این واژگان پرداخت و ادامه داد: در هستی دو نوع مصنوعات داریم. مصنوعاتی که انسان در آن هیچ مدخلیتی ندارد که به آن طبیعی میگوییم، و مصنوعی که ساخته دست انسان است. حضور انسان در صنایعدستی، حضوری ذاتی و جوهری است. انسان در صنایعدستی به ظهور میرسد و در واقع صنایعدستی هویت تاریخ انسان است.
رئیس گروه تخصصی هنرهای سنتی و صنایع دستی فرهنگستان هنر خاطرنشان کرد: در قرآن به صنایعدستی اشاره شده است و فلسفه صنایع ما ریشه در قرآن دارد. صنایعدستی اشرف، افضل و اَتَمّ در هستی انسان بوده و انسان، خود مظهر کامل صنایع دستی است و همه میدانیم که صانع انسان، خدای متعال است.
صنایعدستی میتواند بیشترین جذب گردشگر را به همراه بیاورد
همچنین فاطمه کاتب، رئیس دانشکده هنر دانشگاه الزهرا در سخنانی اظهار کرد: از سال ۱۳۶۲ که برای تحصیل وارد دانشگاه الزهرا شدم به هنر علاقه داشتم و در این زمینه توانستم کارهای خوبی انجام دهم و پیش استادان برجستهای شاگردی کردم و با همکاری استادان خود توانستم چهار کتاب در حوزه صنایع دستی بنویسم.
رئیس دانشکده هنر دانشگاه الزهرا به جذب گردشگر از طریق صنایعدستی ایران اشاره و بیان کرد: هنر صنایعدستی میتواند بیشترین صادرات ایران و جذب گردشگر را به همراه بیاورد. هیچ کجای دنیا به اندازه ایران تنوع صنایعدستی نیست. ما باید دانشگاه صنایعدستی و دانشگاه فرش داشته باشیم. این مساله بسیار اهمیت دارد که دانشگاهی در این زمینه تاسیس شود.
کاتب به گشایش موزه صنایع دستی اشاره و خاطرنشان کرد: سعی ما این است که موزه صنایعدستی بهزودی بازگشایی شود تا هنرمندان آثار خود را برای ثبت در تاریخ به این موزه اهدا کنند. خوب نیست ایران به بازار فروش محصولات دیگر کشورها تبدیل شود. باید دانشجویان صنایعدستی و فرش را باور کنیم تا آنها بتوانند آثاری ارزشمند در حوزه صنایع دستی خلق کنند و در خدمت کشور قرار دهند.
تشکیل فراکسیون حمایت از هنرمندان و صنایع دستی در مجلس
عباس مقتدایی، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی از دیگر سخنرانان این مراسم بود که در سخنانی خاطرنشان کرد: ایرانیان اهل فرهنگ و صلح و دوستیاند. صنایع دستی در واقع بروز و ظهور روحیهای است که با فرهنگی عظیم آمیخته است. در بسیاری از شهرها وقتی به منارهها نگاه میکنید ظهور و تجلی هنر ایرانی را مشاهده میکنید. اصفهان پایتخت هنر است و بنده بهعنوان نماینده مردم اصفهان، پیامآور مردم عزیز این خطهام.
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی ضمن برشمردن کاستیها و نواقص موجود در حوزه صنایعدستی، از جمله کمرنگبودن نقش آموزش در این صنایع، نبود بانک اطلاعاتی کارگاههای صنایعدستی، فقدان تخصصهای مورد نیاز، نادیدهانگاشتن نقش زنان در صنایع دستی، و نبود موزه صنایعدستی در شهرها، به تشکیل فراکسیون حمایت از هنرمندان و صنایع دستی در مجلس اشاره کرد.
با دستاوردهای فردی هنرمندان میشود آرزوها را به واقعیت تبدیل کرد
همچنین محمدعلی ودود، پژوهشگر هنرهای سنتی یادآور شد: باید از تجربیات گذشتگان استفاده و برای آینده بهتر تلاش کرد. با دستاوردهای فردی هنرمندان است که میشود آرزوها را به واقعیت تبدیل کرد.
او عرصه هنر را محلی برای رقابتهای بینالمللی دانست و گفت: هنرهای ایرانی احتیاج به فدراسیون ملی دارد و چیزی از ورزش کم ندارد. هنرمندان اگر بدانند فدراسیون ملی هنر وجود دارد خود را برای رقابتهای بینالمللی آماده میکنند.
این پژوهشگر هنرهای سنتی بیان کرد: امیدواریم دستاوردهای ما، رضایت قلب پیشکسوتان عرصه هنر را در پی داشته باشد و بتوانیم به وظایف خود در حوزه هنر بهویژه صنایع دستی عمل کنیم.
دولت و مجلس باید از صنایعدستی حمایت بیشتری کنند
در ادامه این مراسم، بهمن نامورمطلق، سرپرست دانشگاه ایرانیـاسلامی استاد فرشچیان به سخنرانی پرداخت و اظهار کرد: روز صنایع دستی یکی از روزهای مهم ایران است و فقط کشورهای هند و چین میتوانند در حوزه صنایع دستی با ایران رقابت میکنند.
او به جایگاه فرش ایرانی در جهان پرداخت و خاطرنشان کرد: فرش ایرانی نگینی است که همه موزهها به داشتن آن افتخار میکنند. موزه لوور فرانسه به داشتن فرش ایرانی مزین است. در حوزه صنایع دستی یکی از پرمدالترین کشورهاییم.
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی واحد هنرهای اسلامیـایرانی استاد فرشچیان به وضعیت هنرمندان عرصه صنایعدستی اشاره کرد و گفت: ایران را در جایگاه متنوعترین صنایع دستی دنیا میشناسند. اما سوال این است که وضعیت هنرمندان عرصه صنایعدستی چندان خوب نیست. فاصله بسیاری میان ظرفیتها و وضعیتها وجود دارد و کرونا نیز شکافها را بیشتر و ضعفهای ما را برملا کرد.
نامورمطلق به تنزل صادرات فرش ایرانی اشاره و تصریح کرد: صادرات فرش ما نسبت به گذشته بسیار کاهش یافته است و این عرصه نیاز به بررسی و توجه بیشتری دارد.
او با اشاره به وظایف ارگانها و نهادها نسبت به حمایت از صنایع دستی، خاطرنشان کرد: ساختار فعلی صنایعدستی نیاز به اصلاح دارد و باید مجلس و دولت این صنایع را تقویت کنند. قوانین این حوزه نقص فراوانی دارد و باید اصلاح شود. صداوسیما وظیفه دارد که در حوزه فرهنگ و صنایع دستی نقش خود را ایفا کند و زیباییشناسی بومی و ملی ما را در برنامههای خود ترویج کند.
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی واحد هنرهای اسلامیـایرانی استاد فرشچیان گفت: کرونا یاد داد که در یک کشتی هستیم و بخشی از این کشتی به هنرها و صنایع دستی تعلق دارد و اگر این هنرها کم شود شاهد شکاف در این عرصه خواهیم بود.
تجلیل از هنرمندان و پیشکسوتان صنایع دستی و فرش وپاسداران سلامت
در انتهای این مراسم از پیشکسوتان صنایعدستی و فرش و پاسداران سلامت با حضور مسئولان دانشگاهی و هنری تجلیل شد.
در حوزه صنایع دستی و فرش، امیرمنصور احمدی (پیشکسوت رشته منبت)، مهین بدیعی (پیشکسوت رشته منبت)، حسن پیران پیشکسوت (رشته گچبری سنتی)، حسین شمس (پیشکسوت رشته قفلسازی سنتی)، محمود صفریروشن (پیشکسوت رشته سرامیک)، مهدی علمداری (پیشکسوت رشته قلمزنی)، مهرزمان فخارمنفرد (پیشکسوت نگارگری و هنرهای لاکی)، قربانعلی مزینانی (پیشکسوت رشته مرمت و رفوگری فرش)، کامران آراسته (هنرمند فعال رشته مینای خانهبندی)، محسن اللهمرادی (هنرمند فعال رشته منبت)، حسین غزنوی (هنرمند فعال رشته سفال و سرامیک) و مینو مهرجویی هنرمند فعال پتهدوزی کرمان؛ تجلیل شدند.
همچنین امیرسعید کریمی به نمایندگی از مدیران کادر درمانی، مهشید صحابی به نمایندگی از جامعه پزشکان و ربابه کمیلینژاد به نمایندگی از جامعه پرستاران مورد تقدیر قرار گرفتند.
در این مراسم بیانیهای از سوی هنرمندان حوزه صنایعدستی و فرش قرائت و بر لزوم توجه بیشتر به این حوزه از هنر کشورمان تاکید شد.